بررسی فارماکوگنوزی و اثرات آنتی اکسیدانی .polygonatum orientale desf

شقاقل ایرانی گیاهی است علفی و پایا با نام علمی polygonatum orientale desf. که از تیره ی مارچوبه (asparagaceae) می باشد. نام اصلی این گیاه ، مهرسلیمان یا کثیرالرکب است که در حدود 30 گونه ی مختلف دارد و بومی جنگل های شمال ایران است. از ریشه های این گیاه در شمال ایران مربا تهیه می شود و از مواد غذایی مطبوع است. این گیاه دارای گونه های متعددی است که یک گونه آن که کمتر مورد تحقیق قرار گرفته است به نام شقاقل ایرانی است . گیاه شقاقل و ریشه های آن برای شناسایی علمی و بررسی های آزمایشگاهی از دو منطقه شمال ایران ( رامسر و آمل ) جمع آوری شد. تحقیقات مورد نظر شامل دو بخش است، قسمتی مربوط به خرده نگاری و گیاهشناسی برای تهیه ی مونوگراف این گیاه که تاکنون انجام نشده است و قسمت دوم تهیه ی عصاره های مختلف و آزمایشات آنتی اکسیدانی. در طب گیاهی تمام بخش ها، اندام ها و ترکیبات موجود در گیاه دارای اهمیت خاصی می باشند بنابراین خرده نگاری و مطالعات فارماکوگنوزی جهت شناسایی ویژگی های ماکروسکوپیک و میکروسکوپیک گیاهان می تواند در شناسایی خواص آن ها نقش بسزایی داشته باشد. به علت ارتباط گونه های فعال اکسیژن با پیری، سرطان و بسیاری از بیماری‎های دیگر علاقه به بررسی آنتی‎اکسیدان‎ها رشد چشمگیری داشته است.با توجه به این‎که آنتی‎اکسیدان‎های سنتیک مانند bht می‎توانند کار سینوژن و هم چنین هپاتوتوکسیک باشند، وجود خاصیت آنتی اکسیدانی در مواد طبیعی مانند گیاهان از اهمیت خاصی برخوردار است. تحقیقات وسیعی که بر روی گیاهان با خواص آنتی اکسیدان صورت گرفته حاکی از آن است که شقاقل از اثرات بسیار قوی برخوردار است و با توجه به اینکه در مورد گونه ی ایرانی تحقیق زیادی صورت نگرفته ، مورد نظر این پایان نامه بدین منظورقرار گرفته است. ریزوم های گیاه پس از جمع آوری خشک گردیده و پس از آسیاب کردن، پودر حاصل با اتانول 96% به روش پرکولاسیون عصاره گیری گردید و خاصیت آنتی اکسیدانی با روش dpph مورد ارزیابی قرار گرفت. در این روش اثر مهاری غلظت های مختلف هر یک از عصاره ها و bht ( به عنوان یک ماده آنتی اکسیدان استاندارد) بر روی رادیکال dpph اندازه گیری گردید و سپس از روی معادله های حاصل ic50 برای عصاره محاسبه گردید که نتایج در ادامه ذکر می گردند.